راه اندازی واحد دیجیتال مارکتینگ در شرکت ها، این روزها به دغدغه مدیران تبدیل شده. بسیاری از شزکت ها یا خودشان اقدام به این کار می کنند یا دنبال فرد یا گروه مورد اعتمادی می گردن تا در این راه به آنها کمک کند.
اصول راه اندازی واحد دیجیتال مارکتینگ:
راه اندازی واحد دیجیتال مارکتینگ در یک شرکت نیازمند بررسی و برنامهریزی دقیق است. در زیر اصول مهم برای راه اندازی واحد دیجیتال مارکتینگ در شرکتها را بررسی خواهیم کرد:
- تعیین اهداف: ابتدا باید اهداف مشخصی برای واحد دیجیتال مارکتینگ تعیین کرد. این اهداف باید با استراتژی و اهداف کلی شرکت همخوانی داشته باشند و قابل اندازهگیری باشند، به طوری که بتوان در صورت نیاز پیشرفت و موفقیت را ارزیابی کرد.
- تحلیل بازار: برای راه اندازی واحد دیجیتال مارکتینگ، باید بازار هدف و رقبا را بهخوبی بشناسید. بررسی نیازها و ترجیحات مشتریان و تحلیل رقبا و فرصتهای بازار به شما کمک خواهد کرد تا استراتژی مناسبی برای موفقیت و راه اندازی واحد دیجیتال مارکتینگ خود ایجاد کنید.
- تشکیل تیم: شما نیاز به افراد متخصص و ماهر در زمینه دیجیتال مارکتینگ دارید. تشکیل یک تیم حرفهای که تواناییهای مختلفی را در این زمینه پوشش میدهد، امری بسیار حیاتی است. اعضای تیم باید تجربه و دانش کافی در زمینههایی مانند تحلیل دادهها، تولید محتوا، تبلیغات آنلاین و روابط عمومی داشته باشند.
- استراتژی بازاریابی: پس از تحلیل بازار و هدفگذاری، باید استراتژی بازاریابی خود را تعیین کنید. این استراتژی شامل انتخاب کانالهای دیجیتال مناسب، استفاده از ابزارها و تکنیکهای متنوع دیجیتال مارکتینگ (مانند تبلیغات پرداخت در کلیک، سئو، تبلیغات در رسانههای اجتماعی و غیره) و برنامهریزی محتوا است.
- پیادهسازی و اجرا: برای پیادهسازی استراتژی بازاریابی، باید اقدامات لازم را انجام دهید. این شامل طراحی و توسعه وبسایت، ساخت و مدیریت صفحات رسانههای اجتماعی، تولید محتوا و اجرای کمپینهای تبلیغاتی است. که هر کدام بخش مهمی در راه اندازی واحد دیجیتال مارکتینگ می باشند.
- اندازهگیری و بهبود: برای اطمینان از موفقیت واحد دیجیتال مارکتینگ، باید عملکرد واحد را اندازهگیری و ارزیابی کنید. با استفاده از ابزارهای تحلیل و معیارهای کلیدی عملکرد (KPI)، میتوانید اثربخشی استراتژیهایتان را بسنجید و در صورت نیاز تغییرات و بهبودهای لازم را اعمال کنید.
با اجرای این اصول، میتوانید یک واحد دیجیتال مارکتینگ موفق در شرکت خود ایجاد کنید. همچنین، در طول زمان، نیازمند پیگیری و بهروزرسانی مداوم بازار و تکنولوژیهای جدید در حوزه دیجیتال مارکتینگ هستید.
کدام شرکت ها به راه اندازی واحد دیجیتال مارکتینگ نیاز دارند؟
تقریباً هر نوع کسب و کاری میتواند از استراتژیها و ابزارهای دیجیتال مارکتینگ بهرهبرد. با توجه به رونق روزافزون استفاده از اینترنت و رسانههای دیجیتال، راه اندازی واحد دیجیتال مارکتینگ برای انواع کسب و کارها اساسی و ضروری شده است. در زیر برخی از نوع کسب و کارهایی که به دیجیتال مارکتینگ نیاز دارند را ذکر میکنم:
- کسب و کارهای آنلاین و فروشگاههای اینترنتی: فروشگاههای آنلاین، وبسایتهای تجارت الکترونیکی، نیازمند استراتژیهای دیجیتال مارکتینگ برای جذب مشتریان، افزایش فروش و رشد کسب و کار هستند. برای این گروه ، راه اندازی واحد دیجیتال مارکتینگ از اهم واجبات است.
- کسب و کارهای محلی و مشاغل محلی: حتی برای کسب و کارهای محلی و کوچک نیزراه اندازی واحد دیجیتال مارکتینگ اهمیت دارند. مانند رستورانها، فروشگاههای محلی، آرایشگاهها و سرویسهای تعمیراتی.
- کسب و کارهای B2B (به بیزینس به بیزینس): شرکتهایی که به صورت تجاری با شرکتهای دیگر همکاری میکنند نیز نیاز به راه اندازی واحد دیجیتال مارکتینگ دارند. این گروه، شامل مشاوران تجاری، تامینکنندگان، توسعهدهندگان نرمافزار و سایر شرکتهای B2B میشود.
- شرکتهای تولید و فروش محصولات: شرکتهایی که محصولات فیزیکی تولید میکنند، نیازمند استفاده از دیجیتال مارکتینگ هستند. این شامل تولیدکنندگان مواد غذایی، لوازم خانگی، لباس، لوازم الکترونیکی و غیره میشود.
- سازمانهای غیرانتفاعی و موسسات خیریه: سازمانها و موسسات غیرانتفاعی به دیجیتال مارکتینگ نیاز دارند تا بهترین روشهای جذب حمایت مالی و جمعآوری و نگهداری اعضا و حامیان خود را بدانند.
- صنعت گردشگری و خدمات: صنعت گردشگری، هتلها، آژانسهای مسافرتی، خدمات تفریحی و سایر کسب و کارهای مرتبط با صنعت خدمات نیز نیازمند استراتژیهای دیجیتال مارکتینگ برای جلب مشتریان و افزایش رزرواسیونها هستند.
همچنین، با رشد روزافزون اینترنت اشیاء (IoT)، کسب و کارهای مرتبط با این حوزه نیز به دیجیتال مارکتینگ نیازمندی دارند.
مهمترین نکته این است که هر کسب و کاری میتواند با استفاده از استراتژیهای دیجیتال مارکتینگ به نتایج قابل توجهی دست یابد، اما برنامهریزی مناسب، شناخت مشتریان و استراتژی متناسب با نیازهای خاص کسب و کار،برای راه اندازی واحد دیجیتال مارکتینگ امری بسیار حیاتی است.
برای راه اندازی واحد دیجیتال مارکتینگ چه امکاناتی لازمه؟
برای شروع و راه اندازی واحد دیجیتال مارکتینگ در شرکت، نیاز به برخی ابزارها و امکانات است. در زیر لیستی از ابزارها و امکاناتی که ممکن است برای راه اندازی واحد دیجیتال مارکتینگ نیاز داشته باشید را بررسی خواهیم کرد:
- وبسایت: یک وبسایت حرفهای و جذاب برای شرکت شما بسیار مهم است. این وبسایت باید طراحی زیبا و کاربرپسندی داشته باشد و اطلاعات کامل و مفید درباره شرکت، محصولات و خدمات شما را ارائه دهد.
- صفحات رسانههای اجتماعی: شرکتها نیاز به حضور فعال در رسانههای اجتماعی مانند فیسبوک، اینستاگرام، توییتر و لینکدین دارند. این صفحات به شما امکان میدهند با مشتریان و جامعه آنلاین در تعامل باشید، محتواهای جذاب و آموزشی ارائه کنید و برنامهها و تخفیفهای ویژه خود را معرفی کنید.
- ابزارهای تحلیل و مانیتورینگ: برای اندازهگیری و پیگیری عملکرد استراتژیهای دیجیتال مارکتینگ خود، نیاز به ابزارهای تحلیل و مانیتورینگ میباشد. برخی از ابزارهای محبوب در این حوزه عبارتند از: Google Analytics، Google Search Console، Facebook Insights و Hootsuite.
- سیستم مدیریت محتوا (CMS): یک CMS قدرتمند و مناسب برای مدیریت و بهروزرسانی محتوای وبسایت و صفحات رسانههای اجتماعی شما ضروری است. از CMS هایی مانند WordPress، Drupal و Joomla میتوانید استفاده کنید.
- ابزارهای ارسال ایمیل: برای برقراری ارتباط با مخاطبان و مشتریان خود از طریق ایمیل ممکن است به ابزارهای ارسال ایمیل مانند MailChimp، Constant Contact و Sendinblue نیاز داشته باشید.
- ابزارهای تحلیل رقابتی: برای مطالعه و تحلیل رقبا و بازار، ابزارهای تحلیل رقابتی مانند SEMrush، Ahrefs و Moz میتوانند بسیار مفید باشند. این ابزارها به شما اطلاعاتی درباره کلمات کلیدی، رتبهبندی در موتورهای جستجو و لینکهای ورودی رقبا ارائه میدهند.
- ابزارهای طراحی گرافیکی: برای طراحی محتواهای گرافیکی و ظاهری جذاب، به ابزارهایی مانند Adobe Photoshop، Canva و Pixlr نیاز خواهید داشت.
- سیستم اتوماسیون بازاریابی (Marketing Automation): برای اتوماسیون فرآیندهای مارکتینگ مانند ارسال ایمیلهای خوش آمدگویی، تعقیب و بررسی لیدها و ارائه محتواهای شخصیسازی شده، ابزارهایی مانند HubSpot، Marketo و Pardot مورد استفاده قرار میگیرند.
- سیستم مدیریت رابطه با مشتری (CRM): برای مدیریت و پیگیری از ارتباط با مشتریان، استفاده از یک CRM مانند Salesforce، Zoho CRM یا HubSpot CRM بسیار مفید است.
به علاوه، در برخی موارد ممکن است نیاز به استخدام متخصصان دیجیتال مارکتینگ، خدمات طراحی وبسایت و گرافیک، و همچنین بودجه تبلیغاتی برای انجام کمپینهای تبلیغاتی و ارتباطات دیجیتال داشته باشید.
مهمترین نکته این است که ابزارها و امکانات مورد نیاز شما برای راه اندازی واحد دیجیتال مارکتینگ ، بسته به اهداف و نیازهای شرکتتان ممکن است متفاوت باشد. بههمین دلیل، قبل از شروع، مطالعه دقیق نیازهای خود را انجام داده و بر اساس آن، ابزارها و امکانات مناسب را انتخاب کنید.
تخصص های لازم برای شروع و راه اندازی واحد دیجیتال مارکتینگ
یک تیم کوچک دیجیتال مارکتینگ برای انجام فعالیتهای موثر و گسترده نیازمند تخصصهای مختلفی است. در زیر لیستی از تخصصهایی که در یک تیم دیجیتال مارکتینگ میتواند وجود داشته باشد را ذکر میکنم:
- مدیر دیجیتال مارکتینگ: این شخص مسئول برنامهریزی استراتژیهای دیجیتال مارکتینگ و کنترل عملکرد تیم است. او باید تجربه و دانش کافی در زمینه مارکتینگ دیجیتال و توانایی مدیریت پروژهها را داشته باشد.
- تخصص SEO (بهینهسازی موتورهای جستجو): یک کارشناس SEO مسئول بهبود رتبهبندی و ظاهریت وبسایت در نتایج موتورهای جستجو میباشد. او باید تسلط کامل بر تکنیکهای سئو، کلمات کلیدی و تحلیل رقبا داشته باشد.
- تخصص تولید محتوا: یک تولیدکننده محتوا (Content Writer) و یا تصویرگر (Graphic Designer) مسئول تولید محتواهای جذاب و مناسب برای وبسایت، رسانههای اجتماعی و ایمیل مارکتینگ است. آنها باید توانایی نوشتن متون جذاب، تولید تصاویر و ویدئوهای متناسب با نیازهای کسب و کار را داشته باشند.
- تخصص تبلیغات آنلاین: این تخصص شامل کارشناس تبلیغات پرداخت در کلیک (PPC) و تبلیغات در رسانههای اجتماعی (Social Media Advertising) میشود. این شخص باید توانایی برنامهریزی و بهینهسازی کمپینهای تبلیغاتی در پلتفرمهای مختلف را داشته باشد.
- تخصص تحلیل دادهها: یک کارشناس تحلیل دادهها (Data Analyst) مسئول جمعآوری و تحلیل دادههای مربوط به عملکرد واحد دیجیتال مارکتینگ است. او باید تسلط کافی بر ابزارهای تحلیل مانند Google Analytics و توانایی تفسیر دادهها و ارائه گزارشهای تجاری داشته باشد.
- تخصص روابط عمومی و مدیریت اجتماعی: این شخص مسئول مدیریت روابط عمومی شرکت در رسانههای اجتماعی است. او باید توانایی ایجاد و حفظ ارتباط با مشتریان و جامعه آنلاین را داشته باشد.
این تخصصها تنها چند نمونه از تخصصهایی هستند که در یک تیم دیجیتال مارکتینگ ممکن است وجود داشته باشد. البته، در یک تیم کوچک، افراد ممکن است چندین نقش را به عهده داشته باشند و برخی از تخصصها میتوانند ترکیب شوند. همچنین، همکاری و هماهنگی موثر بین اعضای تیم برای انجام فعالیتها بسیار مهم است.
برونسپاری کارها در تیم دیجیتال مارکتینگ:
برونسپاری (Outsourcing) کارها در حوزه دیجیتال مارکتینگ میتواند در تصمیم برای راه اندازی واحد دیجیتال مارکتینگ بسیار مفید واقع شود، اما نیازمند بررسی دقیق و انتخاب هوشمندانه است. در زیر فهرستی از کارهایی که میتوانید به شرکتها یا فردان دیگری برونسپاری کنید را میآورم:
- طراحی و توسعه وبسایت: برونسپاری طراحی و توسعه وبسایت به یک تیم حرفهای وب یا به یک شرکت تخصصی میتواند زمان و هزینه را صرفهجویی کند و به شما امکان دهد تا یک وبسایت حرفهای و منحصربهفرد داشته باشید.
- مدیریت رسانههای اجتماعی: برونسپاری مدیریت صفحات رسانههای اجتماعی شما به یک مدیر رسانههای اجتماعی مجرب، میتواند به شما کمک کند تا محتواهای جذاب و منظم را به اشتراک بگذارید و تعامل مؤثری با جامعه آنلاین داشته باشید.
- تولید محتوا: اگر نیاز به تولید محتوای با کیفیت برای وبسایت، بلاگ، رسانههای اجتماعی و ایمیل مارکتینگ دارید، میتوانید به نویسندگان حرفهای و گرافیستها برونسپاری کنید.
- تبلیغات آنلاین: برخی از کسب و کارها برای مدیریت تبلیغات آنلاین خود به یک شرکت تخصصی تبلیغاتی مراجعه میکنند. این شرکتها میتوانند کمپینهای تبلیغاتی شما را طراحی، مدیریت و بهینهسازی کنند.
- بهینهسازی موتورهای جستجو (SEO): در صورت نیاز به بهبود رتبهبندی و نمایش وبسایت شما در نتایج موتورهای جستجو، به کارشناسان SEO متخصص مراجعه کنید.
- تحلیل دادهها: اگر نیاز به تحلیل و تفسیر دادههای مربوط به عملکرد واحد دیجیتال مارکتینگتان دارید، میتوانید به کارشناسان تحلیل داده خارجی مراجعه کنید.
حتی با برونسپاری برخی از فعالیتها، باید در نظر داشته باشید که ارتباط موثر با تیم برونسپاری شده حفظ شود و هماهنگی مناسب صورت گیرد. همچنین، ارزیابی دقیق قابلیتها و تجربههای تیم برونسپاری و ارائه رزومه و نمونه کارها میتواند در انتخاب صحیح شرکت یا فرد مناسب برای برونسپاری کمک کند.
استراتژیست و مسئول تیم دیجیتال مارکتینگ:
استراتژیست و برنامهریز دیجیتال مارکتینگ یکی از تخصصهای کلیدی در حوزه دیجیتال مارکتینگ و راه اندازی واحد دیجیتال مارکتینگ است. در برخی موارد، میتوان این نقش را برونسپاری کرد، اما معمولاً بهتر است که استراتژیست و برنامهریز دیجیتال مارکتینگ به عنوان عضوی پارت تایم در تیم شرکت شما باشد. این موضوع چند دلیل دارد:
- شناخت عمیق از شرکت: استراتژیست و برنامهریز دیجیتال مارکتینگ نیازمند شناخت عمیق از شرکت، صنعت و بازار هدف است. با عضویت در تیم شرکت، این فرد میتواند با شناخت دقیقتری از مشکلات و هدفهای شما، استراتژیهایی منحصربهفرد و هدفمندتر ایجاد کند.
- هماهنگی و ارتباط مستقیم: داشتن استراتژیست و برنامهریز دیجیتال مارکتینگ به عنوان عضوی پارت تایم در تیم شرکت، امکان هماهنگی و ارتباط مستقیم تر با بقیه اعضای تیم و دیگر بخشها را فراهم میکند. این امر میتواند به بهبود هماهنگی و اجرای بهتر استراتژیهای دیجیتال مارکتینگ کمک کند.
- انعطاف پذیری و پاسخگویی سریع: با استراتژیست و برنامهریز دیجیتال مارکتینگ به عنوان عضو پارت تایم در تیم شرکت، شما میتوانید به سرعت برای تغییرات و نیازهای روزمره پاسخ دهید و استراتژیهایتان را بروزرسانی کنید. این انعطاف پذیری در فرآیند تصمیمگیری و اجرا بسیار حیاتی است.
البته، در برخی موارد میتوان استراتژیست و برنامهریز دیجیتال مارکتینگ را برونسپاری کرد، به شرطی که این فرد دستاوردهای قابل ارائه و تجربه مناسبی در این زمینه داشته باشد و بتواند با تیم شما در مسیر هدفتان همکاری کند. همچنین، ارتباط مداوم و هماهنگی با این فرد بسیار مهم است تا استراتژیهای ارائه شده با استراتژیهای کلی شرکت و هدفهایتان همخوانی داشته باشد.
اولویت ها در راه اندازی واحد دیجیتال مارکتینگ:
ترتیب و اولویتها در راهاندازی واحد دیجیتال مارکتینگ ممکن است بسته به شرایط و نیازهای شرکت شما متفاوت باشد. با این حال، در زیر چندین مورد کلیدی را بررسی میکنم که میتوانند به عنوان اولویتهای اولیه در راه اندازی واحد دیجیتال مارکتینگ در نظر گرفته شوند:
- وبسایت: برای بسیاری از کسب و کارها، وبسایت یکی از اولین و مهمترین اولویتها در راهاندازی واحد دیجیتال مارکتینگ است. وبسایت باید طراحی شده و بهینه شده باشد و اطلاعات کامل و جذاب درباره شرکت، محصولات و خدمات شما را ارائه دهد.
- حضور در رسانههای اجتماعی: ایجاد و مدیریت حسابهای شرکت در رسانههای اجتماعی میتواند برای جذب مخاطبان و ایجاد ارتباط با آنها بسیار مهم باشد. مشخص کنید در کدام رسانههای اجتماعی باید حضور داشته باشید و به ارائه محتواهای جذاب و مناسب تمرکز کنید.
- استراتژی محتوا: تعیین استراتژی محتوا و تولید محتواهای جذاب، ارزشمند و مفید برای جذب و نگهداری مخاطبان از اولویتهای مهم در دیجیتال مارکتینگ است. بررسی نیازها و مشکلات مخاطبان و ارائه محتواهایی که به آنها کمک میکند، بسیار حیاتی است.
- بهبود رتبهبندی در موتورهای جستجو: بهینهسازی موتورهای جستجو (SEO) برای افزایش رتبه وبسایت شما در نتایج جستجو یک اولویت مهم است. این شامل استفاده از کلمات کلیدی مناسب، بهبود ساختار و محتوای وبسایت و سایر تکنیکهای سئو است.
- تبلیغات آنلاین: بسته به نیازها و بودجه شما، تبلیغات آنلاین میتواند به عنوان یک اولویت در راه اندازی واحد دیجیتال مارکتینگ در نظر گرفته شود. بررسی و انتخاب مناسبترین پلتفرمها و استفاده از تکنیکهای تبلیغات آنلاین میتواند به شما در جذب مشتریان و افزایش فروش کمک کند.
- تحلیل دادهها: انتخاب و راهاندازی ابزارهای تحلیل و مانیتورینگ مانند Google Analytics و تحلیل دادههای مربوط به عملکرد واحد دیجیتال مارکتینگ شما میتواند به شما کمک کند تا استراتژیهای بهتری را بر اساس دادههای واقعی ارائه دهید.
لازم به ذکر است که ترتیب و اولویتها در راه اندازی واحد دیجیتال مارکتینگ ممکن است در هر شرکت متفاوت باشد و بسته به هدفها، نیازها و محدودیتهای شما متغیر باشد. بنابراین، مطالعه دقیق نیازها و بررسی موارد خاص شرکت شما از اهمیت بالایی برخوردار است.